Dominik: Na jednym ze szkoleń, jeszcze w czasie mojej pracy na etacie, uczestniczyłem w warsztatach dla liderów. Prowadząca je trenerka poprosiła, abyśmy zrobili badanie psychometryczne, które miało pomóc nam określić, jak podchodzimy do naszej pracy i roli lidera. Pamiętam swoje zdziwienie i początkowy sceptycyzm – czy proste badanie, nawet takie składające się z 200 pytań, może opisać sposób, w jaki działam? Pamiętam też ekscytację, jaka towarzyszyła mi, gdy czytałem wyniki. Z częścią się zgadzałem, niektóre określenia okazały się zaś dla mnie zaskakujące.

W czasie tego szkolenia wykonałem jeszcze jedno ćwiczenie – chodziło w nim o to, by wysłać do bliskich osób i współpracowników prośby o opisanie trzech sytuacji, w których byłem najlepszą wersją siebie. Napisałem około 15 takich wiadomości i w momencie, w którym otrzymałem odpowiedzi, tak naprawdę zaczęła się moja przygoda z talentami. Jednym z jej skutków jest napisanie tej książki razem z Malwiną. Co takiego było w tych informacjach zwrotnych, że popchnęło mnie na drogę najpierw zgłębiania własnych talentów, a potem pomagania w tym innym?

Sytuacje przywołane przez znajomych nieznających wyników z badania praktycznie jeden do jednego opisywały moje talenty! Kiedy czytałem, w jakich momentach i w jaki sposób byłem najlepszą wersją siebie, okazywało się, że niektóre zdania pokrywają się z opisami talentów! Ludzie, którzy mnie znali, zauważali to, czego ja nie umiałem określić.

Malwina: Tej książki miało nie być! Nie dlatego, że miało nam się nie udać. Powód jest bardziej prozaiczny. To nie był pomysł na książkę.

Byłam już częścią zespołu Pani Swojego Czasu, który pracuje, opierając się na mocnych stronach jego członków. Podrzuciłam temat właścicielce wydawnictwa, Oli. Otrzymałam krótką odpowiedź: „Działaj!”. Jeszcze tego samego wieczoru zasypałam wiadomościami naszą redaktor prowadzącą, Anię.

Skontaktowałam się również z Dominikiem. Czym bowiem byłby taki pusty zeszyt bez instrukcji stworzonej przez człowieka, którego drugie imię to „Talent”? Jeśli trzymasz w ręku tę książkę, to wiesz już, jaka była jego odpowiedź.

Dominik: Ciekawe, jakie masz skojarzenia z talentami, mocnymi stronami i słabościami. Moje, zanim poznałem podejście z psychologii pozytywnej i CliftonStrengths®, było jednoznaczne. Wspomnienia ze szkoły w tym kontekście sprawiają, że gorzko się uśmiecham. Z niektórymi przedmiotami świetnie sobie radziłem. Wtedy mówiono mi: „Jesteś w tym dobry, super, a teraz skup się na poprawieniu tego, z czym Ci nie idzie”. W jakim celu? By zdobyć czerwony pasek na koniec roku. Na początku mojej pracy zawodowej było podobnie. „Jesteś dobrym programistą, to teraz idź na szkolenie z tego, co wychodzi Ci gorzej”. Skupiano się na wyrównywaniu słabości, a nie na rozwijaniu silnych stron. A nauka mówi jasno!

Twój największy potencjał do rozwoju jest tam, gdzie Twoje talenty!

Istnieje wiele ciekawych badań pokazujących, jak duża jest różnica w efektach inwestycji w talent i w słabość. W latach 50. poprzedniego wieku przeprowadzono badania na dwóch grupach, które różniły się szybkością czytania. Jedna potrafiła czytać ze średnią prędkością 350 słów na minutę, druga średnio 90 słów na minutę. Członkowie obu grup zostali poproszeni o zrobienie tego samego kursu szybkiego czytania. Grupa, która czytała wolniej, poprawiła się i po kursie czytała średnio z szybkością 150 słów na minutę, co dało wzrost o 66%. Całkiem duży, prawda? Ale perspektywa się zmienia, gdy zobaczymy, jakie były efekty kursu u osób szybciej czytających. Tam średnia wzrosła do 2900 słów na minutę! To 828% wzrostu! Jasne, możemy inwestować nasz czas i energię w słabości i zobaczymy pewien progres. Ale ta sama energia zainwestowana w obszar naszego talentu da nam skokowy wzrost! Nie wiem jak Ty, ale ja wybieram inwestycję w talent.

Możemy na ten obszar spojrzeć jeszcze inaczej – zobaczyć, co dla nas jest groźniejsze: słabość czy talent, który jest niedojrzały. Znasz już definicję talentu i wiesz, że to powtarzalny sposób działania, myślenia i reagowania. Jeżeli ten powtarzalny sposób działania Ci pomaga, jest świadomie wykorzystywany, obudowany wiedzą i umiejętnościami, to nazywamy taki talent dojrzałym. Z kolei talent, który w powtarzalny sposób utrudnia nam działanie, częściej przeszkadza, niż pomaga, nadal jest talentem, ale niedojrzałym.

Łatwiej będzie to przedstawić na przykładach. Moim 33 talentem jest Rywalizacja®. Osoby z tym talentem lubią rywalizować, motywuje ich to, że one lub ich zespół mogą być pierwsi. Nie lubią przegrywać. Jeżeli widzą, że nie mają szansy zdobyć głównej nagrody, to często w ogóle rezygnują z rywalizacji. Dla mnie jest to talent mniejszościowy. Rzadko rywalizuję, nie patrzę na świat w kontekście wygranej i porażki. Nie boli mnie to, że nie jestem w czymś najlepszy. W tym sensie talent, którego nie mam, nie wpływa na mnie w żaden szczególny sposób. Jeżeli jednak dotyczy to talentu, który u mnie jest niedojrzały, to sytuacja się zmienia. Weźmy na przykład Odpowiedzialność® – mam go na 6 miejscu. Kilka lat temu, gdy był u mnie niedojrzały, bardzo łatwo brałem na siebie kolejne zobowiązania. Szybko mówiłem „tak” nowym możliwościom, projektom, współpracom – z jednej strony cieszyłem się, że się pojawiają, z drugiej czułem się dobrze, wiedząc, że ktoś mi ufa i chce mi powierzyć odpowiedzialność za jakiś obszar. Oczywiście jeżeli bierze się na siebie więcej, niż jest się w stanie dostarczyć w dobry sposób, prowadzi to do wypalenia, zmęczenia, a czasami nawet do chorób. Tak właśnie było u mnie! W dużej mierze dlatego, że korzystałem z niedojrzałego talentu, który spowodował u mnie więcej szkód niż wspomniana Rywalizacja® z końca listy.

Dlatego tak istotne jest, aby pracować z talentami. Jeśli zainwestujemy w nie energię, mamy szansę na największy z niej zwrot, skokowy postęp wydajności działania. Jednocześnie ograniczamy negatywne skutki niedojrzałych talentów, które są często bolesne i utrudniają działanie.